Viêm loét đại tràng là một bệnh viêm mạn tính và loét xuất hiện ở niêm mạc đại tràng, đặc trưng nhất bởi tiêu chảy phân máu. Có thể xảy ra các triệu chứng ngoài ruột, đặc biệt là viêm khớp. Nguy cơ dài hạn là ung thư ruột già tăng lên so với những người không bị ảnh hưởng. Chẩn đoán bằng nội soi. Điều trị bằng axit 5-aminosalicylic, corticosteroid, thuốc điều hòa miễn dịch, thuốc sinh học, kháng sinh và đôi khi là phẫu thuật.
Nicotin và viêm loét đại tràng
Viêm loét đại tràng thường được coi là bệnh của những người không hút thuốc. Những người từng hút thuốc có nguy cơ cao bị viêm loét đại tràng, trong khi những người đang hút thuốc lại có nguy cơ thấp hơn. Điều này cho thấy khả năng hút thuốc có thể phòng ngừa các triệu chứng của viêm loét đại tràng.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chính nicotin trong thuốc lá có ảnh hưởng tích cực đến các triệu chứng viêm loét đại tràng. Nicotin là một chất tự nhiên trong thuốc lá có ảnh hưởng phức tạp đến nhiều cơ quan và hệ thống trong cơ thể. Nicotin cũng có độ gây nghiện cao và nhiều người hút thuốc lá gặp khó khăn trong việc bỏ thuốc mặc dù hút thuốc có những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Có giả thiết cho rằng nicotin trong thuốc lá ảnh hưởng đến cơ trơn ở đại tràng, và có thể làm thay đổi nhu động ruột.
Bệnh viêm loét đại tràng tiến triển như thế nào?
Viêm loét đại tràng là bệnh mạn tính và hay tái phát. Mạn tính nghĩa là bệnh kéo dài liên tục. Tái phát mang nghĩa có lúc bệnh sẽ bùng phát, có lúc bệnh sẽ thuyên giảm, có ít hoặc không có triệu chứng. Độ nặng của các triệu chứng và việc chúng có tái phát thường xuyên không khác nhau ở mỗi người. Đợt bùng phát đầu tiên thường là đợt nặng nhất.
Bệnh bắt đầu ở trực tràng trong phần lớn các trường hợp. Điều này gây ra viêm trực tràng. Trong một số trường hợp, bệnh chỉ ảnh hưởng trực tràng còn đại tràng thì không. Ở người khác, mộ phần hoặc toàn bộ đại tràng bị ảnh hưởng. Giữa các đợt bệnh, phần viêm của đại và trực tràng lành dần và hết các triệu chứng. Độ nặng của một đợt bùng phát có thể chia thành nhẹ, trung bình hoặc nặng:
- Nhẹ – bạn đi cầu ít hơn 4 lần một ngày, có thể có hoặc không kèm máu. Nhìn chung, bạn vẫn cảm giác khoẻ (không có triệu chứng toàn thân).
- Trung bình – bạn phải đi cầu 4-6 lần một ngày và có thể cảm giác không khoẻ lắm (triệu chứng toàn thân ít)
- Nặng – bạn đi cầu nhiều hơn 6 lần một ngày và kèm lẫn máu. Bạn cảm giác không khoẻ và có các triệu chứng toàn thân đáng ghi nhận hơn như sốt, mạch nhanh, thiếu máu, v.v.
Mối liên hệ giữa bệnh viêm loét đại tràng và thói quen hút thuốc
Trong đồng thuận của Tổ chức Crohn và viêm đại tràng châu Âu (ECCO) năm 2017 đã thống nhất định nghĩa viêm loét đại tràng là bệnh lý viêm mạn tính gây viêm liên tục.
Hút thuốc lá mặc dù là thói quen có tác động tiêu cực đến sức khỏe tổng thể của con người. Tuy nhiên, đối với những người mắc bệnh viêm loét đại tràng thì hút thuốc lá lại có thể mang đến tác động tích cực. Các nhà nghiên cứu cho rằng, tác động tích cực của việc hút thuốc đối với viêm loét đại tràng có thể liên quan đến nicotine - 1 chất hóa học gây nghiện cao. Nicotine đôi khi làm dịu chứng viêm liên quan đến viêm loét đại tràng.
Một phân tích gần đây đã xem xét các nghiên cứu hiện có và phát hiện ra rằng, những người hút thuốc lá ít có khả năng được chẩn đoán viêm loét đại tràng hơn những người chưa bao giờ hút thuốc. Những người hút thuốc nặng hơn cũng ít có nguy cơ mắc bệnh viêm loét đại tràng hơn những người hút thuốc nhẹ hơn.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, điều này có thể là do nicotine có khả năng ngăn chặn việc giải phóng các tế bào gây viêm trong đường tiêu hóa. Hành động chống viêm này của nicotine có thể ngăn hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm các tế bào tốt trong ruột.
Mặc dù vậy, những nghiên cứu về tác động của nicotin đối với viêm loét đại tràng vẫn chưa được kết luận. Do vậy, thói quen này vẫn nên từ bỏ vì hầu hết nó gây ra tác dụng phụ cho người sử dụng.
Các biện pháp tự nhiên có thể giúp điều trị viêm loét đại tràng
Người mắc bệnh viêm loét đại tràng có thể tham khảo 1 số sản phẩm tự nhiên giúp mang lại hiệu quả khi điều trị bệnh như:
- Boswellia: Thường được tìm thấy ở nhựa bên dưới vỏ cây Boswellia serrata. Nghiên cứu cho thấy nó có thể ngăn chặn một số phản ứng hóa học có thể gây viêm trong cơ thể người viêm loét đại tràng.
- Bromelain: Các enzym này được tìm thấy trong quả dứa. Hiện nay, chúng cũng được bán dưới dạng chất bổ sung. Bromelain có thể làm dịu các triệu chứng của viêm loét đại tràng và giảm các cơn bùng phát.
- Chế phẩm sinh học: Ruột và dạ dày của mỗi người chính là nơi cư trú của hàng tỷ vi khuẩn. Khi vi khuẩn khỏe mạnh, cơ thể có khả năng chống lại chứng viêm và các triệu chứng của viêm loét đại tràng tốt hơn. Việc ăn thực phẩm có probiotic hoặc bổ sung probiotic sẽ giúp tăng cường sức khỏe của hệ vi sinh vật trong đường ruột.
- Psyllium: Bổ sung chất xơ psyllium có thể giúp đi tiêu đều đặn. Điều này có thể làm giảm các triệu chứng, ngăn ngừa táo bón và giúp loại bỏ chất thải ở người viêm loét đại tràng dễ dàng hơn.
- Nghệ: Loại gia vị vàng này chứa nhiều curcumin - 1 chất chống oxy hóa đã được chứng minh là có tác dụng giảm viêm ở người viêm loét đại tràng.