Sau Tết Nguyên đán, số ca mắc Covid-19 trên khắp tỉnh, thành liên tục gia tăng. Theo thống kê, gần 20% F0 là trẻ em, tỷ lệ tử vong thấp, nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với nhóm trẻ có bệnh nền, thừa cân, béo phì. Trong bối cảnh trẻ em đi học trở lại, nguy cơ trẻ mắc Covid-19 là không thể tránh khỏi, phụ huynh cần làm gì để chăm sóc trẻ tốt nhất?
Dấu hiệu nhận biết khi trẻ mắc COVID-19
Nhóm bác sĩ tình nguyện viên điều trị mẹ và bé F0 tại nhà, đưa ra một số lời khuyên cũng như hướng dẫn dành cho các bậc phụ huynh nếu trong gia đình có trẻ mắc COVID-19.
Theo đó, các trường hợp bệnh nghi ngờ mắc COVID-19 là khi trẻ tiếp xúc với ca bệnh COVID-19 hoặc tiền sử tiếp xúc gần với các trường hợp nghi ngờ hoặc ca bệnh trong vòng 14 ngày trước khi khởi phát các triệu chứng cần làm xét nghiệm chẩn đoán COVID-19 (bằng test nhanh hoặc bằng kỹ thuật Real-time RT-PCR).
Thông thường, trẻ sẽ trải qua 3 giai đoạn gồm:
Giai đoạn khởi phát (ngày 1 - 5)
- Sốt thường cao như sốt virus (38 - 39 độ C).
- Mệt mỏi, đau cơ khớp, đau đầu (trẻ lớn).
- Nhiều trường hợp trẻ biểu hiện chán ăn, ăn kém, bỏ bú là dấu hiệu nhận biết chính với bé đang bú.
- Ho khan hoặc có đờm, đau họng, nghẹt hoặc sổ mũi, chảy nước mũi, mất vị giác, khứu giác, họng đỏ xung huyết.
- Có thể buồn nôn và tiêu chảy; xung huyết giác mạc, phát ban, da hồng ấm, giãn mạch.
Giai đoạn chuyển biến nặng (5 - 8 ngày)
- Khi bé sốt trên 38,5 độ C, dùng thuốc hạ sốt nhưng không hạ.
- Đo SpO2 <96%. Trẻ nhỏ không thể đo thì mẹ kiểm tra môi bé hồng không, tay chân ấm không, con bú dài hơi hay phải thở.
- Biểu hiện khó thở: thở nhanh (trẻ nhỏ hơn 2 tháng: nhịp thở > 60 lần/phút; 2 - 11 tháng: nhịp thở > 50 lần/phút; 1 - 5 tuổi: nhịp thở > 40 lần/phút; lớn hơn 5 tuổi: nhịp thở > 30 lần/phút), co rút cơ gian sườn, môi tím, chân tay lạnh.
- Bé bỏ ăn, chán ăn, bú kém.
- Bé buồn nôn, nôn nhiều, đi ngoài > 3 lần một ngày, phân lỏng hoặc tóe nước.
- Bé dị ứng với các thuốc điều trị triệu chứng COVID-19.
Giai đoạn phục hồi (ngày 7 - 10):
- Bé hết sốt, ăn ngon, chơi tốt và ngủ ngon.
- Nếu không có triệu chứng ngày thứ 9 trẻ sẽ xét nghiệm test nhanh hoặc RT-PCR. Nếu có triệu chứng ngày thứ 13 trẻ sẽ xét nghiệm test nhanh hoặc RT-PCR.
Điều kiện trẻ mắc covid-19 có thể ở nhà điều trị
- Trẻ bị Covid-19 đã điều trị ở cơ sở y tế, đủ điều kiện xuất viện, tự theo dõi sức khỏe tại nhà đủ 7 ngày tiếp theo.
- Trẻ mới mắc Covid-19 và đáp ứng đủ các điều kiện sau:
+ Trẻ từ 3 tháng tuổi trở lên
+ Không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ (không khó thở, không suy hô hấp, độ bão hòa oxy máu đảm bảo)
+ Không có bệnh nền: đẻ non cân nặng thấp, bệnh phổi mạn, hen, ung thư, bệnh thận mạn, ghép tạng, đái tháo đường, bệnh tim mạch, bệnh thần kinh, bệnh huyết học, bệnh hệ thống, suy giảm miễn dịch, đang điều trị thuốc corticoid hoặc thuốc ức chế miễn dịch…
+ Không béo phì
+ Có người chăm sóc khỏe mạnh, có kiến thức phòng tránh lây nhiễm.
Người chăm sóc trẻ mắc covid-19 phải thoả mãn tiêu chuẩn gì?
- Luôn đeo khẩu trang, tấm chắn giọt bắn khi chăm sóc trẻ. Thay khẩu trang 2 lần/ngày, lau rửa tấm chắn, phơi nắng khi xong.
- Rửa tay thường xuyên với nước và xà phòng, hoặc nước sát khuẩn tay: chà tay ít nhất 30 giây.
- Đảm bảo nhà thông thoáng: mở cửa sổ, bật quạt, nếu sử dụng điều hòa thì phải dùng riêng, không dùng chung với hệ thống điều hòa trung tâm.
- Vệ sinh vật dụng ăn uống: trẻ lớn có thể tự rửa bát, rửa bằng xà phòng và nước ấm.
- Nếu người chăm sóc rửa thì mang găng khi dọn đồ ăn và rửa bát đĩa.
- Xử lý đồ vải: Ngâm xà phòng 20 phút, giặt bằng nước ấm. Giặt riêng đồ trẻ. Phơi khô, không giũ.
Mức độ trung bình khi trẻ có chỉ số SpO2 96%-94%. Theo đó, phụ huynh cần theo dõi chỉ số SpO2, tần số thở, nhịp tim, huyết áp và nhiệt độ của con để báo cho nhân viên y tế để đưa ra hướng giải quyết cho các bé nhập viện
Mức độ nặng khi chỉ số SpO2 90% - 94%.
- Trẻ bỏ ăn, ăn kém, bỏ bú, chơi kém.
- Trẻ có biểu hiện viêm phổi nặng như: khó thở, môi tím, co rút cơ liên sườn.
Trong tình huống này, các phụ huynh cần ngay lập tức liên hệ với cơ quan y tế để có hướng dẫn nhập viện cho trẻ.
Bộ Y tế đưa ra các dấu hiệu chuyển nặng cần báo cấp cứu 115 hoặc đội phản ứng nhanh tại xã phường để được cấp cứu tại nhà hoặc đưa trẻ đến bệnh viện ngay, gồm:
- Thở nhanh;
- Khó thở, cánh mũi phập phồng;
- Rút lõm lồng ngực;
- Li bì, lờ đờ, bỏ bú/ăn uống;
- Tím tái môi đầu chi;
- SpO2 < 95%.
Ngoài ra, với 8 triệu chứng sau đây của trẻ, gia đình cần báo ngay cho nhân viên y tế:
- Sốt > 38 độ C;
- Đau rát họng, ho;
- Tiêu chảy;
- Trẻ mệt, không chịu chơi;
- Tức ngực;
- Cảm giác khó thở;
- SpO2 < 96%;
- Ăn/bú kém.
Xem thêm các gói khám Covid-19: