Mỡ máu cao là gì?
Mỡ máu cao hay còn gọi là rối loạn lipid máu, là tình trạng bệnh lý khi có một hoặc nhiều thông số lipid máu bị rối loạn (tăng Cholesterol/ Triglycerid/ LDL-c, hoặc giảm HDL-c…). Rối loạn lipid máu thường không xuất hiện triệu chứng đặc trưng, phần lớn triệu chứng lâm sàng của bệnh chỉ được phát hiện khi gây ra các biến chứng ở các cơ quan hoặc biến chứng nguy hiểm như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não……
Người nào dễ mắc bệnh mỡ máu:
Nếu bạn đang nằm trong những trường hợp sau, sẽ có nguy cơ rối loạn mỡ máu cao hơn bình thường:
- Đang mắc bệnh đái tháo đường: đường huyết cao làm tăng LDL – cholesterol và giảm HDL- cholesterol. Đường huyết cao cũng là nguyên nhân làm giảm tổn haij niêm mạc mạch máu.
- Gia đình có người thân bị bệnh tim mạch trước 50 tuổi ở nam hoặc 60 tuổi ở nữ.
- Gia đình có bệnh sử liên quan đến mỡ trong máu.
- Người hút thuốc lá, tăng huyết áp, béo phì.
- Chế độ ăn uống không đủ dinh dưỡng: ăn nhiều chất béo bão hòa từ các sản phẩm động vật và chất béo có trong bánh quy.
- Béo phì.
- Chu vi vòng eo lớn: bạn sẽ dễ mắc bệnh nếu có chu vi vòng eo lớn. Cụ thể: chu vi vòng eo đàn ông trên 102cm, chu vi vòng eo phụ nữ trên 89cm.
- Ít tập thể dục.
- Hút thuốc lá gây tổn thương các thành mạch máu, gây tích tụ mỡ thành mạch.
Nguyên nhân gây ra bệnh mỡ máu
Nguyên nhân chính gây ra bệnh mỡ máu là do thói quen ăn uống cũng như duy trì một lối sống không lành mạnh, nhất là ở người trưởng thành. Do đó, bệnh mỡ máu thường gặp ở người cao tuổi.
Đặc biệt, tình trạng mỡ máu tăng cao do chế độ ăn uống có chứa nhiều mỡ động vật, nội tạng động vật, lòng đỏ trứng, bơ, sữa, các loại thịt đỏ trong các bữa ăn hàng ngày.
Ngoài ra, một nguyên nhân chính gây ra bệnh mỡ máu là tiền sử những người mắc các bệnh lý béo phì, ít vận động hoặc những người mắc bệnh tiểu đường. Với tình trạng tăng triglycerid thường gặp ở người uống nhiều bia rượu, di truyền hoặc rối loạn gen chuyển hóa.
Mỡ máu cao gây nguy hiểm thế nào?
Mỡ máu cao ảnh hưởng đến tim mạch
Cholesterol tăng cao, lâu dần mỡ xấu bám vào thành mạch tạo thành các mảng xơ vữa động mạch. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ làm hẹp động mạch khiến máu cung cấp cho tim bị gián đoạn.
Nguy hiểm hơn là nếu cholesterol và triglyceride tăng cao, đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch. Đây là nguy cơ dẫn tới biến chứng thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, thậm chí là tử vong.
Mỡ máu cao gây ra bệnh viêm tụy
Viêm tụy là một trong những biến chứng không thể không nhắc tới. Khi hàm lượng triglyceride tăng cao gây sưng tuyến tụy dẫn đến biểu hiện: đau bụng, đi ngoài, sốt, nôn, tim đập nhanh. Nếu tình trạng này kéo dài, dịch tiêu hóa rò ra bên ngoài tuyến tụy có thể gây tử vong.
Mỡ máu cao làm suy giảm chức năng sinh lý
Mỡ máu cao không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe mà liên đới đến cả đời sống tình dục của cả hai giới. Theo thống kê, có 80% trường hợp nam giới tăng cholesterol trong máu có biểu hiện rối loạn cương dương, triệu chứng này còn sớm hơn cả biến chứng bệnh tim mạch.
Không chỉ có nam giới, nữ có suy giảm ham muốn tình dục nếu cholesterol trong máu tăng cao.
Đột quỵ não (tai biến mạch máu não)
Tăng cholesterol gây lắng đọng thành mạch và hình thành mảng xơ vữa động mạch. Khi các mảng xơ vữa này di chuyển hoặc xuất hiện ở mạch máu não sẽ làm giảm lưu lượng máu tới não gây thiếu máu não.
Nghiêm trọng hơn, máu lên não có thể gây tắc nghẽn dẫn đến đột quỵ. Thống kê cho thấy, có tới 93% người bị đột quỵ có tiền sử rối loạn mỡ máu.
Mỡ máu cao cũng là nguyên nhân gây bệnh đái tháo đường
Rối loạn chuyển hóa lipid có thể gây ra bệnh tiểu đường type 2 và ngược lại. Mối liên hệ này được thấy rõ ở những trường hợp có nguy cơ huyết áp cao, vòng eo lớn, HDL-Cholesterol thấp, đường huyết cao. Đặc biệt, với những người chỉ số triglyceride cao kết hợp với những yếu tố trên sẽ có nguy cơ bị tiểu đường.
Mỡ cao trong máu sẽ khiến bạn tăng huyết áp
Mỡ máu cao cũng là nguyên nhân tăng huyết áp. Tình trạng này là do xơ vữa mạch máu làm hẹp thành mạch, thành mạch kém đàn hồi làm tăng áp lực lên mạch máu.
Lúc này, để cung cấp máu cho hoạt động của cơ thể thì bắt buộc tim phải làm việc tích cực. Điều này làm tăng nhịp tim, tăng sức co bóp tim gây ra bệnh cao huyết áp.
Bệnh gan nhiễm mỡ
Mỡ máu cao cũng là nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Điều này bắt nguồn từ chế độ ăn uống không hợp lý, toàn bộ thức ăn được dung nạp sẽ chuyển hóa vào gan, gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ.
Gan nhiễm mỡ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn tới biến chứng xơ gan, viêm gan, ung thư gan.
Cách phòng ngừa bệnh mỡ máu
Để phòng ngừa bệnh mỡ máu thì việc duy trì chế độ dinh dưỡng và lối sống khoa học rất quan trọng. Theo đó, để hạn chế tình trạng mỡ máu tăng cao, bạn nên hạn chế sử dụng đồ chiên xào nhiều dầu mỡ, nội tạng động vật, các loại thịt màu đỏ, da động vật, không hút thuốc lá, rượu bia.. Thay vào đó, bạn có thể sử dụng các loại dầu thực vật, dầu oliu, dầu đậu nành, ăn cá thay các loại thịt. Tăng cường bổ sung các loại rau xanh, trái cây để cung cấp chất xơ, vitamin và chất khoáng. Các dưỡng chất này giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động tốt, đào thải độc tố.
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng thì việc tập luyện cũng rất quan trọng, Hàng ngày, bạn nên cần tăng cường tập thể dục đều đặn hoặc chơi các môn thể thao nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe như đi bộ, chơi cầu lông, đọc sách báo, tập yoga sinh hoạt câu lạc bộ.
Cuối cùng người mắc bệnh mỡ máu cần tái khám sức khỏe tổng quát định kỳ để thực hiện các xét nghiệm. Từ đó các bác sĩ sẽ có hương tư vấn, thăm khám và điều trị phù hợp, hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng mỡ máu tăng cao có thể gây ra.