Biểu hiện các triệu chứng lâm sàng chính của COVID-19 ngay từ đầu đã được xác định như sốt, ho, tức ngực, khó thở... nhưng đến nay nhiều nước kể cả tại Việt Nam đã có công bố về người nhiễm virus SARS-CoV-2 nhưng không có triệu chứng. Dịch COVID-19 vẫn đang diễn biến phức tạp. Những trường hợp nhiễm COVID-19 không triệu chứng chiếm tỷ lệ khá cao (khoảng 80%).
Đặc điểm của người mang SARS-COV-2 không triệu chứng
Người đang mang mầm bệnh SARS-COV-2 không triệu chứng nhưng cơ thể vẫn khỏe mạnh, vì vậy rất dễ làm lây lan virus cho người xung quanh và họ cũng không thể biết để tránh bị lây bệnh. Nguy hiểm nhất là khi người mang mầm bệnh SARS-COV-2 không triệu chứng đi đến nơi đông người (bến tàu, bến xe, siêu thị, câu lạc bộ, chợ, trường học, công sở…).
Người mang SARS-COV-2 không triệu chứng cũng có thể sẽ xuất hiện các triệu chứng ở giai đoạn sau của bệnh do sức đề kháng của người đó giảm sút vì một lý do nào đó, nhất là sức đề kháng giảm do mắc bệnh nhiễm trùng cấp (viêm họng, viêm amiđan, viêm phế quản..). Vì vậy, đã từ lâu “người mang mầm bệnh không triệu chứng” đã được các nhà dịch tễ học bệnh truyền nhiễm rất quan tâm bởi sự lây lan cho cộng đồng.
Ngay cả khi đã tiêm chủng vắc-xin COVID-19 nhưng không được chủ quan, lơ là, bởi vì người đã được tiêm vắc-xin sẽ không bị bệnh COVID-19 nhưng vẫn có thể nhiễm SARS-COV-2 nhưng không có triệu chứng (vì cơ thể đã có kháng thể chống SARS-COV-2 do tiêm vắc-xin tạo ra), vì vậy, họ vẫn phải thực hiện “5K” một cách nghiêm túc như bao người dân khác.
Một số người mang mầm bệnh không triệu chứng
Người mang mầm bệnh không triệu chứng là người đã bị vi sinh vật gây bệnh xâm nhập vào cơ thể nhưng do cơ thể có sức đề kháng mạnh sẽ ức chế được sự phát triển của vi sinh vật (không cho chúng nhân lên) cho nên không thể gây bệnh nên không có triệu chứng lâm sàng. Hoặc do số lượng vi sinh vật xâm nhập cơ thể với số lượng ít chưa thể gây bệnh được nên không có triệu chứng nào xuất hiện. Với dạng này, mầm bệnh vẫn tồn tại trong cơ thể và chưa gây bệnh nhưng khi sức đề kháng của cơ thể vì một lý do nào đó suy giảm, vi sinh vật sẽ phát triển nhanh chóng và gây bệnh. Dạng người lành mang mầm bệnh không triệu chứng này hết sức nguy hiểm dù chưa mắc bệnh nhưng có thể đào thải ra môi trường bên ngoài làm cho nhiều người có thể phơi nhiễm, mắc bệnh và nguy cơ thành dịch, thậm chí đại dịch.
Trường hợp người mang mầm bệnh không triệu chứng nữa là những bệnh nhân mầm bệnh đã xâm nhập cơ thể, chúng đang ở giai đoạn thích nghi với điều kiện mới để nhân lên và gây bệnh, gọi là thời kỳ ủ bệnh. Ở giai đoạn này hầu hết các bệnh nhiễm trùng đều chưa có triệu chứng lâm sàng nào. Giai đoạn này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độc lực của vi sinh vật gây bệnh, số lượng vi sinh vật xâm nhập, sức đề kháng của cơ thể... Tương tự, trong trưởng hợp này cả người bệnh, người xung quanh và cán bộ y tế cũng không thể biết được nên điều nguy hiểm nhất là mầm bệnh rất dễ lây lan ra xung quanh, lây cho những người giao tiếp, đặc biệt là những người tiếp xúc gần.
Bên cạnh đó còn có một số trường hợp người mang mầm bệnh không triệu chứng nữa là người mang vi sinh vật trên da, tay, chân, quần áo... mà chưa xâm nhập vào trong nên chưa làm tổn thương cơ thể nên không có triệu chứng. Trong trường hợp này, vi sinh vật gây bệnh có thể xâm nhập vào cơ thể bất cứ lúc nào và có khả năng làm lây lan ra môi trường xung quanh rất lớn.
Người mắc covid-19 không triệu chứng trở nặng đột ngột
Ở giai đoạn này người bệnh cũng không thể biết, những người xung quanh, người tiếp xúc trực tiếp cũng không thể biết và ngay cả cán bộ y tế cũng không thể biết được người này có mang mầm bệnh. Và điều nguy hiểm nhất là mầm bệnh rất dễ lây lan ra xung quanh, lây cho những người giao tiếp, đặc biệt là những người tiếp xúc gần.
Bên cạnh đó còn có một loại người mang mầm bệnh không triệu chứng là vi sinh vật chưa xâm nhập vào trong cơ thể cho nên không làm tổn thương cơ thể, vì vậy, không có triệu chứng là điều tất nhiên. Bởi vì, chúng đang ở ngoài cơ thể (da, niêm mạc lòng bàn tay, bàn chân...), lông, tóc, quần áo... Tuy vậy, loai này, vi sinh vật gây bệnh có thể xâm nhập cơ thể bất cứ lúc nào và có khả năng làm lây lan ra môi trường xung quanh rất lớn.
Ðối với COVID-19 cũng không nằm ngoài quy luật “người mang mầm bệnh không triệu chứng”. Nhưng mức độ của người mang SARS-CoV-2 không triệu chứng này nguy hiểm hơn rất nhiều, bởi vì, dịch bệnh đã diễn ra khắp toàn cầu, đã có hàng chục ngàn người tử vong và nguy cơ hàng triệu người nhiễm SARS-CoV-2 là rất lớn, trong khi đó sự giao lưu, đi lại giữa các châu lục bằng nhiều phương tiện khác nhau lại rất dễ dàng, thuận tiện, vì vậy, mức độ tiếp xúc là cực kỳ lớn và mức độ lây lan mầm bệnh là khó tiên đoán cụ thể được. Thêm vào đó phương pháp phòng bệnh hữu hiệu nhất là dùng vắc-xin để phòng SARS-CoV-2 chưa có và thuốc điều trị hữu hiệu cũng đang trong giai đoạn nghiên cứu.