Sốt đau họng mệt mỏi là bệnh gì ? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

SỐT ĐAU HỌNG MỆT MỎI LÀ  BỆNH GÌ ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

l. Sốt đau họng mệt mỏi là bệnh gì?

Sốt là tình trạng tăng thân nhiệt liên tục hoặc ngắt quãng gây nóng sốt hoặc rét run ảnh hưởng đến toàn thân .

Sốt xuất hiện nhẹ nhàng hoặc tăng dần hoặc đột ngột hoặc xuất hiện sau bệnh lý của mọi cơ quan trong cơ thể hoặc sau khởi phát bệnh lý nền . Đa số các trường hợp sốt thường có nguyên nhân , hơn 90 % có nguyên nhân điều trị dứt điểm , 10 % sốt không rõ nguyên nhân hoặc thứ phát sau bệnh lý nền khác.

Đau họng là tình trạng họng , amydal , thanh quản , niêm mặc hầu họng sưng đỏ , phù nề gây phản ưng viêm cấp ảnh hưởng đến khả năng nuốt .

Đau họng xuất hiện nhẹ nhàng từ từ tăng dần hoặc xuất hiện đột ngột cấp tính đau họng dữ dội hoặc xuất hiện sau bệnh lý hô hấp trên , hô hấp dưới hoặc bệnh lý trào ngược . Đau họng rất đa dạng có thể chỉ đau họng đơn thuần tự khỏi hoặc kèm theo nuốt vướng nghẹn khàn giọng ho đàm kéo dài cần phải xác định nguyên nhân , đa số điều trị được chỉ một số do ung thư vòm họng , ung thư amydal , ung thư thanh quản, ung thư thực quản ...vv thì không điều trị được.

Cần phân biệt sốt – đau họng xuất hiện cùng lúc hay sốt gây đau họng hay đau họng gây sốt hay sốt đau họng là dấu hiệu cảnh báo của một bệnh lý nào gây nên biểu hiện toàn thân mệt mỏi đau cơ chán ăn khát nước.

Sốt đau họng mệt mỏi cần xác định nguyên nhân , triệu chứng , cách điều trị hiệu quả , biện pháp phòng ngừa , giúp bệnh phục hồi nhanh , tiết kiệm chi phí điều trị .

ll. Nguyên nhân gây sốt đau họng mệt mỏi?

Sốt đau họng mệt mỏi là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau có thề bệnh cấp tính hoặc mãn tính do nhiều bệnh lý tại họng gây ra : họng , amydal , thanh quản , viem họng trào ngược hoặc hậu quả từ viêm xoang , viêm mũi xoang , viêm phế quản hoặc bệnh lý nhiễm virut cúm , virut khác gây các biểu hiện sốt đau họng mệt mỏi là thường gặp nhất .

Những nguyên nhân sau đây gây sốt đau họng thường gặp nhất :

• Bệnh cúm influenza : Thường gây sốt , ho , đau họng , mệt mỏi 3-7 ngày .
• Bệnh sốt siêu vi : Thường gây triệu chứng sốt cao , đau rát cổ họng , mệt mỏi 3-7 ngày .
• Bệnh nhiễm vi rút khác như nhiễm Covid , Rhinovirus , adenovirus thường gây mệt mỏi , đau cơ , rát họng , đau họng , ho có đàm hoặc ho khan .
• Bệnh viêm hô hấp trên cấp do vi khuẩn : thường diễn tiến rầm rộ như sốt ho đàm đau họng vã mồ hôi hoặc rét run nhưng phục hồi nhanh .
• Bệnh viêm họng cấp : triệu chứng đau họng , sốt , ho có đàm .
• Bệnh viêm amydal cấp : triệu chứng đau họng , sốt cao , nuốt khó , ho có đàm , nghẹn vướng cổ họng .
• Bệnh viêm thanh quản cấp : sốt đau họng ho khàn giọng kéo dài 5-10 ngày .
• Bệnh viêm họng do trào ngược : sốt ho đau họng nghẹn vướng cổ , tăng lên khi nằm khi ăn no , tiền sử bị trào ngược .
• Bệnh thứ phát do viêm xoang , viêm mũi xoang , viêm tai giữa , viêm phế quản gây ra
• Bệnh thứ phát do tác dụng phụ của xạ trị vùng hầu họng , xạ trị tuyến giáp , thuốc trị ung thư , thuốc kháng lao ...
• Bênh thứ phát sau bệnh lý toàn thân : bệnh tự miễn , nấm hầu họng ...
• Bệnh thứ phát do ung thư hầu họng , ung thư tuến giáp , ung thư lưỡi , ung thư sàn hàm , ung thư thực quản ...
• 

Nguyên nhân gây sốt đau họng mệt mỏi rất nhiều , từ những nguyên nhân đơn giãn có thể tự khỏi đến những nguyên nhân không hồi phục hoặc không tìm ra nguyên nhân . Vì vậy cần biết khi nào nên đi khám sốt đau họng giúp phát hiện sớm điều trị dứt điểm , đồng thời xác định nguyên nhân có nguy hiểm không ? cấp tính hay mãn tính? lành tính hay ác tính ? nhằm giảm nguy cơ biến chứng về sau , tiết kiệm chi phí , giảm gánh nặng cho xã hội , giúp gia đình an vui - hạnh phúc .

lll. Khám sốt đau họng mệt mỏi khi nào? Sốt đau họng có phải dấu hiệu bệnh nặng?

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra sốt đau họng với mức độ nặng nhẹ khác nhau , tuy sốt đau họng mệt mỏi không phải là dấu hiệu cảnh báo bệnh nặng nhưng sốt cao , sốt kéo dài sẻ ảnh hưởng đến toàn thân , đau họng sẽ ảnh hưởng đến ăn uông sinh hoạt , ảnh hưởng đến sự sống , đặc biệt sốt đau họng còn là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý nhiễm trung cấp tính , ung thư họng , ung thư thanh quàn ...Vì vậy cần phải khám khi thấy sốt đau họng mệt mỏi trong các tình huống sau :

• Sốt đau họng quá 3 ngày
• Sốt đau họng kèm mũi vàng mũi xanh
• Sốt đau họng kèm mất vị giác miệng
• Sốt đau họng kèm ho vướng đàm
• Sốt đau họng mệt mỏi kéo dài
• Sốt đau họng khạc ra máu
• Sốt đau họng dùng thuốc không giảm
• Sốt đau họng kèm nuốt nghẹn
• Sốt đau họng kèm sụt cân
• Sốt đau họng kèm khó thở
• Sốt đau họng sau xạ trị
• Sốt đau họng sau dùng thuốc trị ung thư , bệnh tự miễn

lV. Chẩn đoán sốt đau họng cấp tính, mãn tính:

Việc chẩn đoán sốt đau họng dựa vào các yếu tố sau:

• Dịch tễ : mùa cúm do một số vi rút như cúm mùa , vi rút gây sốt siêu vi , covid-19 cũng là yếu tố ưu tiên hàng đầu trong chẩn đoán bệnh sốt đau họng .
• Tình chất sốt đau họng : thời gian , liên tục ngắt quãng, dùng thuốc có giảm hay không giảm , có kèm mũi vàng xanh , ho ...
• Bệnh sử: khởi phát nhanh hay chậm, tự nhiên hay sau xạ trị hay có bệnh lý toàn thân tiểu đường bướu cổ , viem phế quản , viêm amydal , viêm xoang , trào ngược ... kèm theo
• Tiền sử: bản thân hoặc gia đình có bệnh lý nền , bệnh cấp tính hay mãn tính , tiên lượng tốt hay xấu .
• Bệnh lý nền: viêm thanh quản mạn tính , trào ngược dạ dày thực quản mạn tính , viêm họng mạn tính , ung thư hầu họng đang xạ trị , viêm phế quản mạn tính ...vv là yếu tố giúp tiên lượng nặng .
• Dùng thuốc: yếu tố không thể bỏ qua trong thăm khám sốt đau họng , rất nhiều trường hợp xuất hiện sốt đau họng sau dùng thuốc giảm đau , sau dùng một số thuốc gây dị úng , sau dùng hóa chất trị ung thư , sau một số thủ thuật nội soi gây tổn thương hầu họng gây nhiểm trùng.
• Các cận lâm sàng không thể thiếu: nội soi tai mũi họng, xét nghiệm máu , chụp X quang , siêu âm quanh vùng cổ ...vv. Ngoài ra có thể: chụp CT, MRI nhưng tốn nhiều chi phí , chỉ thực hiện khi thật cần thiết.

V. Bảng giá khám sốt đau họng mệt mỏi:

VI. Cách chữa sốt đau họng hiệu quả:

Tùy thuộc vào từng nguyên nhân mà có liệu trình điều trị sốt đau họng mệt mỏi nhanh nhất hiệu quả nhất , vừa điều trị nguyên nhân vừa điều trị triệu chứng sẽ có kết quả tối ưu . Phương pháp điều trị nội khoa áp dụng hầu hết các trường hợp , phương pháp điều trị ngoại áp dụng khi điều trị nội khoa không hiệu quả .

• Nếu do vi rút : cần tăng sức đề kháng uống vitamin C , uống nhiều nước điện giải , nghỉ ngơi , dùng thuốc hạ sốt , thuốc kháng vi rút , kháng sinh chống bội nhiễm sẽ phục hồi 5-7 ngày .
• Nếu do nhiễm trùng hô hấp trên và hô hấp dưới như viêm họng cấp , viêm amydal , viêm thanh quản , viêm phổi , viêm phế quàn cấp ...vv . cần dùng kháng sinh chống nhiễm trùng , long đàm , giảm đau , hạ sốt , vệ sinh họng 2-3 lần mỗi ngày , nâng thể trạng uông nhiều nước , vitamin C .
• Nếu sốt đau họng do tác dụng phụ của thuốc thì ngưng các thuốc điều trị , điều trị hổ trợ sẽ cải thiện sau 2-4 tuần .
• Nếu do khối choáng chổ hay do bệnh tự miễn , bệnh toàn thân hoặc các thủ thuật gây ra thì cần phải giải quyết nguyên nhân gây ra đồng thời điều trị hổ trợ các triệu chứng sẽ cả thiện dần .
• Nếu do nguyên nhân khác thì điều trị nội khoa kết hợp xông họng , vệ sinh họng bằng nước muối sinh lý 2-3 lần mỗi ngày là liệu pháp hàng đầu .

** Các thuốc hạ số , long đàm , giảm đau , thuốc kháng histamine, thuốc kháng sinh, kháng viêm, kháng nấm, thuốc an thần ...cũng rất hiệu quả trong điều trị.

Như vậy để phát hiện sớm và điều trị sốt đau họng hiệu quả hạn chế biến chứng là : cần khám và điều trị sớm, đúng liệu trình theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc hay ngưng không theo chỉ định bác sĩ .

VII. Một số biện pháp phòng ngừa sốt đau họng:

• Vệ sinh sạch hầu họng , khò nước muối sinh lý 2-3 lần mỗi ngày nhất là sau ăn
• Giữ ấm cổ họng , hạn chế quạt gió bụi lạnh .
• Không uống nước đá lạnh , nước có gas , bia rượu .
• Tránh bụi , tránh yếu tố dị ứng , mang khẩu trang .
• Tiêm phòng vắcxin ngừa cúm .
• Tăng cường vitamin C bằng thuốc hoặc nước cam chanh .
• Tăng cường protein cho cơ thể như thịt cá sữa trứng ...
• Khám và điều trị sớm các trường hợp bệnh lý nền như tiể đường , lupus ban đỏ , bệnh phổi mãn tính .
• Xông mũi họng khí thấy các triệu chứng đau rác cổ họng cũng là biện pháp phòng ngừa hiệu quả .
• Ngoài ra gừng nghệ tỏi cũng có tác dụng tăng đề kháng , đào thải vi rut vi khuẩn .

Các biện pháp phòng ngừa trên như là liệu trình đã giúp đẩy lùi 30- 50 % bệnh lý sốt đau họng thường gặp . Ngoài ra khi cần tư vấn sốt đau họng mệt mỏi hãy liên hệ Hotline 0903 933 011 (7 giờ -20 giờ) để được hỗ trợ tốt nhất.