Ung thư gan gồm ung thư gan nguyên phát và thứ phát. Ung thư gan nguyên phát phát triển từ các tế bào trong gan. Ung thư gan thứ phát do các tế bào ung thư ở các bộ phận khác của cơ thể đi vào gan gây ra các khối u di căn.
Ung thư gan hiện xếp thứ ba trong số 10 bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới nước ta; với hơn 9.000 ca bệnh mỗi năm (có thể tăng lên hơn 11.000 vào năm 2020). Bệnh khó sàng lọc phát hiện sớm vì ở giai đoạn sớm biểu hiện bệnh thường mơ hồ, ít được chú ý tới.
Tiến sĩ Phạm Thế Anh, Trưởng Khoa Ngoại Gan mật tụy, Bệnh viện K (Hà Nội) chỉ ra 5 nguyên nhân gây ung thư gan:
Xơ gan
80% bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) có biểu hiện của xơ gan. Do đó các yếu tố nguy cơ của xơ gan được xem là yếu tố nguy cơ của HCC.
Virus viêm gan B (HBV)
Nhiễm HBV làm tăng nguy cơ phát triển HCC 100 lần. Khoảng 80% trường hợp mắc HCC trên thế giới và 70% ở Việt Nam là do HBV gây ra. Mỗi năm có khoảng 0,5% người nhiễm HBV mạn tính sẽ phát triển thành HCC.
Virus viêm gan C (HCV)
Virus này là thủ phạm gây khoảng 30-50% trường hợp HCC ở Mỹ, và 7% trường hợp HCC ở Việt Nam.
Rượu bia
Uống rượu bia thường xuyên là nguyên nhân quan trọng của xơ gan. Xơ gan do rượu chiếm khoảng 15% các trường hợp mắc HCC.
Một số bệnh
Bệnh thừa sắt (hemochromatosis), bệnh di truyền tyrosin huyết và bệnh viêm gan mạn tự miễn thể hoạt động là nguyên nhân gây xơ gan và làm tăng đáng kể nguy cơ phát triển HCC.
Ngoài ra, các yếu tố khác ít có bằng chứng thuyết phục như nhiễm độc tố aflatoxin B1(được tiết ra từ nấm Aspergillus), steroid androgenic, thorotrast (chất cản quang), thuốc uống tránh thai, và bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Cách phòng chống ung thư gan
- Tiêm phòng văcxin viêm gan B là biện pháp quan trọng hàng đầu.
- Tránh xa những chất độc hại, tiềm ẩn gây ung thư như thực phẩm bị ẩm mốc, nhiễm độc.
- Hạn chế uống rượu bia, thuốc lá, chất kích thích…
- Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần.
- Tích cực vận động thể chất.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ nướng, bổ sung chất xơ trong trái cây, rau xanh…