HPV (Human Papiloma virus) được cho là thủ phạm gây nên ung thư cổ tử cung (CTC)vì có tới 99,7% trường hợp ung thư CTC bắt nguồn từ viêm CTC với sự có mặt của HPV.Virus HPV có nhiều type nhưng chỉ một số type gây viêm CTC và chuyển thành ungthư.Không chỉ biến đổi CTC viêm thành ung thư,HPV còn gây ra một số bệnh lý khácnhư:sùi mào gà, ung thư âm hộ, âm đạo, hậu môn hoặc dương vật, Herpes miệng mồm (nếu có quan hệ tình dục bằng đường miệng hoặc hậu môn).
Nguy cơ nhiễm HPV tăng khi số lượng bạn tình của bạn tăng và nhất là khi bạn tình của bạn có số bạn tình tăng. Ước tính 75-80% những người có hoạt động tình dục sẽ nhiễm HPV đường sinh dục trước 50 tuổi. HPV lây qua tiếp xúc bằng nhiều đường khác nhau như: quan hệ tình dục qua âm đạo, đường miệng, đường hậu môn hoặc bất kỳ liên hệ nào có tiếp xúc với vùng sinh dục có nhiễm HPV.
Hầu hết những người bị nhiễm HPV không có triệu chứng, 80% phụ nữ có ít nhất một lần trong đời nhiễm HPV. Đa số người nhiễm HPV sẽ tự khỏi, khoảng 10-20% HPV vẫn tồn tại. Nhiễm HPV thoảng qua sẽ không đủ để gây ung thư CTC, nhưng khi tái nhiễm HPV dai dẳng, CTC ban đầu bị xâm nhiễm dần dần biến đổi nghịch sản tăng nặng và cuối cùng là ung thư xâm lấn CTC. Thời gian tiến đến ung thư CTC trung bình khoảng15 năm, có một số ít diễn tiến nhanh hơn.
Vì vậy khám Phụ khoa định kỳ và xét nghiệm để sàng lọc những bất thường CTC rất quan trọng để phát hiện ung thư CTC từ những giai đoạn sớm, trước khi tiến triển đến giai đoạn ung thư xâm lấn.
( Hình minh họa vaccine ngừa ung thư CTC)
Hiện nay đã có vacxin được chủng ngừa những type HPVcó nguy cơ cao gây ung thư CTC khuyến cáo sử dụng cho các đối tượng nữ nguy cơ cao (nhiều bạn tình...) và có thể áp dụng nữ giớitừ 09 đến 26 tuổi.Việc chủng ngừa HPV cho phụ nữ đã chứng minh được:nguy cơ mụn cóc sinh dục giảm, nguy cơ ung thư hậu môn ở cả nam và nữ giảm. Tuy nhiên chủng ngừa vacxin HPV không đồng nghĩa sẽ không mắc ung CTC do lây nhiễm HPV, thoải mái hoạt động tình dục và không cần đi tầm soát định kỳ. Thực tế vacxin chỉ phòng ngừa một số chủng HPV, chưa có vacxin phòng ngừa tất cả các type HPV nguy cơ gây ung thư CTC và ngừa ung thư CTC vì thế không thể bỏ qua việc tầm soát ung thư CTC trong tương lai
Vaxin ngừa HPV không ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác như: HIV, Herpes, Chlamydia, Lậu.... Điều quan trọng là phải quan hệ tình dục an toàn để giảm nguy cơ mắc bệnh và cần khám Phụ khoa định kỳ trong lứa tuổi khuyến cáo từ 15 đến 49 và khuyến khích tầm soát ung thư CTC bắt đầu ở tuổi 21.